EKO z Twoją Wolą

Edukacja środowiskowa – pierwsza w planie,
na cóż bowiem zda się liczenie, czytanie,
gdy życia na Ziemi nie stanie.

~J. Oksiński

KAŻDY KWIATEK, OWAD , ZWIERZ PRZYJACIELEM NASZYM JEST
Czyli jak w naszym przedszkolu – duży i mały , dba o Naturę z wielkim zapałem.

Wstęp:

W jakich dziwnych czasach przyszło nam żyć…Kiedyś edukacja przyrodnicza była jakby ładnym i przyjemnym „dodatkiem do kapelusza”, a przede wszystkim liczyło się kształtowanie umiejętności szkolnych czyli pisania, czytania ,liczenia itd. A od kilku lat hasła: ekologia, ochrona środowiska, ratowanie ginących gatunków zwierząt itp. towarzyszą nam na każdym kroku i brzmią coraz bardziej dramatycznie! Niestety, postęp cywilizacyjny dał się mocno we znaki Naszej Planecie Ziemi i ludzie wreszcie zrozumieli, że muszą diametralnie zmienić swoje podejście do środowiska, by w ogóle przetrwać! I chociaż na naukę nigdy nie jest za późno, to powszechnie wiadomo, że im wcześniej się zacznie tym lepiej! I trzeba sobie jasno powiedzieć, że w sytuacji tak wielkiego zagrożenia życia na Ziemi edukacja ekologiczna dzieci jest po prostu obowiązkiem dorosłych, a szczególnie nauczycieli i rodziców! Jednakże musimy pamiętać o tym, że aby edukować dzieci zmieniając złe nawyki na proekologiczne – sami musimy zacząć od siebie dając dobry przykład.

Nasze przedszkole z pełnym zaangażowaniem i poczuciem odpowiedzialności odpowiada na to wielkie wyzwanie naszych czasów. w końcu nazywamy się „Zaczarowane Ziarenko” a to do czegoś zobowiązuje. Właściwie od zawsze troszczyliśmy się nie tylko o sprawy ludzkie ale także o dobro otaczającej przyrody. Bo przecież człowiek jest ściśle związany z naturą – jest jej nieodłącznym elementem. jednak formalnie określiliśmy się jako przedszkole ekologiczne dopiero w zeszłym roku. Inspiracją do takiego zdefiniowania się był zainicjowany dwa lata temu przez Władze Oświatowe Dzielnicy Wola program edukacji ekologicznej „Od najmłodszych lat z ekologią za pan brat”. Poza nim każda grupa realizowała także swój autorski program ekologiczny.
Zadbaliśmy również o proekologiczny wystrój pomieszczeń przedszkolnych i nową aranżację ogrodu. Ogrom nabytej przez nas i dzieci wiedzy przyrodniczej i dotyczącej szeroko rozumianej ochrony środowiska przerósł nasze najśmielsze oczekiwania. Zrozumieliśmy, że to się tak nie może skończyć ! Doszliśmy to wniosku, że chcemy być prawdziwie ekologicznym przedszkolem! Obmyśliliśmy, jaką problematyką ekologiczną chcielibyśmy się jeszcze dogłębniej zająć z dziećmi i co chcielibyśmy zmienić, ulepszyć z korzyścią dla środowiska w placówce oraz w jej otoczeniu. Pozostało tylko wymyślenie nazwy dla nowego projektu. Spośród wielu propozycji większością głosów zostało wybrane hasło: „KAŻDY KWIATEK, OWAD , ZWIERZ PRZYJACIELEM NASZYM JEST”.

„Powiedz mi, a zapomnę.
Pokaż – a zapamiętam.
Pozwól mi działać, a zrozumiem”

~Konfucjusz

Założenia koncepcji ekologicznego przedszkola:

Po całym roku intensywnej edukacji przyrodniczej nas dorosłych oraz dzieci i rodziców podczas realizacji programu dzielnicowego i programów własnych, musieliśmy znaleźć zagadnienia, które zainteresują oraz wzbogacą już zdobytą wiedzę wszystkich uczestników tego naszego – nowego ekologicznego przedsięwzięcia. Okazało się, że nasi nauczyciele są nie tylko wspaniałymi fachowcami w zakresie edukacji przedszkolnej, ale dzięki pozazawodowym pasjom również ekspertami w wielu niezwykłych dziedzinach ! I tak zrodził się pomysł stworzenia tzw. grup eksperckich. Oznaczało to, iż wszystkie grupy przedszkolne będą oczywiście przez cały rok realizować zagadnienia bliskie sercu każdego Dużego i Małego Ekologa czyli obserwacje zmian zachodzących w przyrodzie, ochrona zwierząt i roślin, dbałość o czyste powietrze i zapobieganie na miarę swoich możliwości degradacji ogólno rozumianego środowiska. Ale poza działaniami ogólno przedszkolnymi, każda grupa miała specjalizować się w jakiejś określonej dziedzinie – korzystając z ogromu wiedzy i umiejętności nauczycieli – pasjonatów. Nazwy dla poszczególnych grup doskonale odzwierciedlały obszar, nad którym ze szczególną uwagą pochylały się dzieci wraz ze swoimi nauczycielami.
Grupa 1 czyli Maluchy to byli „Mali Badacze Wody”
Grupa 2 czyli Średniaki to były „Pracowite Pszczółki”
Grupa 3 czyli Starszaki byli „Czarodzieje Drzew”

Cały ówczesny rok szkolny nauczyciele wraz dziećmi i rodzicami z pasją badali dogłębnie powyższe obszary. Nie tylko w naszych głowach i sercach zaszły diametralne zmiany , ale także w naszym przedszkolnym ogrodzie. Założyliśmy hodowlę pszczół murarek, pojawiły się domki dla owadów, nowe- piękne rabaty kwiatowe pełne roślin miododajnych , pojawiła się kolejna – tym razem mała szklarnia na kółkach, oraz urokliwa konstrukcja pełna ziół. Ku wielkiej radości dzieci pewien stary klon stał się domkiem tajemniczych skrzatów, a nowo posadzone drzewka owocowe dają nadzieję na własne zdrowe owoce dla przedszkolaków . Korzystne zmiany wokół nas , a także ogrom wiedzy, umiejętności i wrażeń oraz wielki apetyt na więcej , dał nam impuls do dalszego działania.
W zeszłym roku szkolnym zainteresowania poszczególnych grup przedstawiały się następująco:

GRUPA 1 – TAJEMNICE PODWODNEGO ŚWIATA

GRUPA 2 – TAJEMNICE LASÓW I PARKÓW

GRUPA 3 –„GRAMY W ZIELONE” ogólnopolski projekt ekologiczno-przyrodniczy.

I tak właśnie już czwarty rok – a trzeci pod szyldem przedszkola ekologicznego – będziemy zmieniać się na lepsze dla Naszej Planety Ziemi !!! W tym roku szkolnym
2023/2024 poszczególne grupy zamierzają zgłębiać kolejne zagadnienia otaczającej nas Matki Natury. Będą to:

GRUPA 1 – EKOLUDKI NA START

GRUPA 2 – EKO DEOTYMKA ZWIEDZA POLSKĘ

GRUPA 3 – MALI ENTOMOLODZY

Cele główne :
• Kształtowanie świadomości ekologicznej dzieci poprzez stosowanie atrakcyjnych dla nich form edukacji.
• Tworzenie trwałych nawyków i zachowań ekologicznego stylu życia w domu, przedszkolu i najbliższym otoczeniu.
• Kształtowanie postawy opiekuńczej wobec przyrody i rozbudzanie poczucia odpowiedzialności za jej stan.

Cele szczegółowe :
• Zdobywanie, pogłębianie i utrwalanie wiedzy na temat środowiska, roślin i zwierząt.
• Zaktywizowanie rodziców do działań na rzecz ochrony środowiska poprzez edukacje dzieci.
• Współpraca z placówkami edukacyjnymi i instytucjami w zakresie promowania edukacji ekologicznej.
• Rozbudzanie u dzieci wiary we własne możliwości skutecznego działania.

Warunki realizacji koncepcji przedszkola ekologicznego :
Aby z pełną odpowiedzialnością i wewnętrznym przekonaniem wszystkich uczestników tego projektu móc nazywać się (zgodnie z jego nazwą) – Prawdziwymi Przyjaciółmi Przyrody, nie wystarczy tylko organizować raz w tygodniu zajęć z edukacji ekologicznej. Trzeba po prostu żyć w zgodzie z przyrodą i każdego dnia swoją postawą potwierdzać, że zasługujemy na miano Prawdziwych Przyjaciół Roślin, Zwierząt i Otaczającego Środowiska Naturalnego ! Oczywiście w grupach będą odbywać się raz w tygodniu zajęcia z edukacji ekologicznej, ale tak naprawdę każdego dnia będziemy „towarzyszyć” Naturze w jej przemianach związanych chociażby z porami roku oraz kształtować i utrwalać w sobie właściwe nawyki proekologiczne.

Formy i metody realizacji koncepcji przedszkola ekologicznego:
Oprócz zajęć organizowanych w poszczególnych grupach , będziemy również zapraszać do przedszkola ekspertów z zewnątrz . Aby uatrakcyjnić proces edukacyjny zamierzamy także organizować rozmaite wyjścia lub wycieczki. Poprzez zwiedzanie, intensywniejsze obcowanie z naturalnym środowiskiem i spotkania z autorytetami w interesujących nas wszystkich dziedzinach, dzieci łatwiej będą przyswajały wiedzę przyrodniczą.

A oto jakie mamy plany na rok szkolny 2023/2024:

• Zgłębiać i utrwalać wiedzę przyrodniczą poprzez metody aktywizujące czyli wielozmysłowe poznawanie, eksperymentowanie, Metodę Projektów Badawczych, aktywne obcowanie z muzyką, sztuką plastyczną i ruchem.

• Wykorzystywać do działań twórczych naturalne materiały przyrodnicze oraz pochodzące z recyklingu.

• Korzystać z nowoczesnych i atrakcyjnych rozwiązań wizualnych i multimedialnych oraz profesjonalnego sprzętu do działań badawczych typu: mikroskop. zestawy laboratoryjne, próbki materiału przyrodniczego itd. Zakupić sprzęt laboratoryjny do zabaw badawczych.

• W ramach zaktywizowania rodziców i włączenia ich w edukację ekologiczną: w każdej z grup przedszkolnych zorganizować po 1 warsztacie dla rodziców z dziećmi w każdym semestrze oraz przynajmniej po 1 konkursie rodzinnym w każdym semestrze ( szczegóły poniżej ) oraz zachęcać rodziców do angażowania się w działania grupowe np. wyszukiwania lub proponowania ciekawych miejsc do odwiedzenia przez dzieci, przy aranżowaniu kącików przyrodniczych, hodowli w salach, gromadzenia kolekcji podczas realizacji Metody Projektów Badawczych itp.

• Zagospodarować w atrakcyjny sposób teren wokół przedszkola, by jeszcze lepiej służył nie tylko rekreacji i edukacji przyrodniczej dzieci, ale ( zgodnie z naszym hasłem ekologicznym) także był przyjazny roślinom, owadom i małym organizmom zwierzęcym. W tym celu chcemy zakupić: sadzonki i nasiona warzyw, kwiatów lub owoców, które każda z grup wykorzysta do założenia swojej własnej hodowli na grządce lub rabatce.

Wiele interesujących działań proekologicznych będziemy organizować tylko na potrzeby zgłębiania tematyki, w której specjalizować się będą poszczególne grupy wiekowe, ale pojawią się też oferty warsztatów lub spotkań skierowane do wszystkich dzieci z naszego przedszkola jak np. wycieczki do Lasku na Kole z udziałem przedstawiciela Lasów Miejskich – w każdej porze roku czy też tematyczne wyjazdy do Farmy Kurkowo.

A oto propozycje spotkań i działań proekologicznych zaplanowanych wyłącznie na potrzeby konkretnych grup wiekowych:

GRUPA 1 „EKOLUDKI NA START ”:

Wycieczka do ZOO.
Rodzinne warsztaty plastyczno- kulinarne : „Owocowe jeżyki” – 1 semestr.
Rodzinny konkurs fotograficzny „Pocztówka z wakacji ”- 1 semestr
Rodzinne warsztaty plastyczne : „Wielkanocne cudeńka ”- 2 semestr.
Rodzinny konkurs plastyczno- techniczny „Zabawka z recyklingu”- 2 sem.

Maluszki na pewno nie będą miały czasu na nudę.. Jako Mali Naukowcy będą dużo eksperymentować i badać otaczający świat oraz zachodzące w nim zmiany przyrodnicze Będą doświadczać w oparciu o naturalne okazy ( śnieg, lód, woda itp.,) oraz wykorzystując środki multimedialne. W trakcie roku powstanie także w sali. „Kącik przyrodniczy” z wykorzystaniem skarbów przyniesionych przez dzieci oraz hodowla roślinek sezonowych na parapecie. Nieobce im będą także tematy związane z losem zwierząt, a szczególnie ptaszków stołujących się w naszym ogródkowym karmniku.. Co ciekawe, Maluchy zamierzają także same przygotowywać zdrowe posiłki witaminowe i napoje w ramach zajęć kulinarnych „ Zdrowie na talerzu””. Nie zabraknie także piosenek ekologicznych, twórczości plastycznej m.in. z gliny, oraz zabaw kolorami zgodnie z porami roku.

GRUPA 2 „ EKO DEOTYMKA ZWIEDZA POLSKĘ” :

Rodzinne warsztaty plastyczne : „W świątecznym nastroju” – 1 semestr
Rodzinny konkurs fotograficzny: „Jesień widziana z okna”- 1 semestr
Rodzinne warsztaty plastyczne : „Jajka, pisanki, kraszanki ”- 2 semestr
Rodzinny konkurs plastyczny : „Warszawa – miasto widziane oczami dziecka” – 2 semestr.

W tym roku ulubiona Przytulanka Średniaków –pluszowa małpka Eko Deotymka, wyruszy na południe Polski , by zobaczyć jak się bawią, pracują oraz jakie mają zwyczaje , tradycje i zabytki Przedszkolaki z „Tęczowego Przedszkola” w Krasiczynie. Będzie to współpraca na odległość. Dzieci będą wysyłać paczki, pisać listy , jak również rozmawiać ze sobą nawzajem za pomocą kamerki wideo . A gdy do „Zaczarowanego Ziarenka” przybędzie tajemniczy gość z „Tęczowego Przedszkola” , to wtedy nasze Średniaki pokażą Mu ciekawe miejsca w Stolicy Polski Warszawie. Wszystkie te wzajemne działania będą dokumentowane w formie zdjęć , które zostaną umieszczone w specjalnym albumie.

GRUPA 3 „ MALI ENTOMOLODZY”:

Rodzinne warsztaty plastyczno – techniczne : „ Ozdoby świąteczne w formie owadów ” – 1 semestr
Rodzinny konkurs plastyczno- kulinarny : „Warzywno –owocowe owady witaminowe” – 1 semestr.
Rodzinne warsztaty plastyczne : „Gliniana łąka majowa ” – 2 semestr
Rodzinny konkurs literacki : „Wiosenna rymowanka o owadach” – 2 semestr .

Podczas realizacji zeszłorocznego programu dotyczącego drzew , parków i lasów okazało się, że dzieci bardzo interesowały się napotykanymi podczas wycieczek różnorodnymi owadami . Aby zaspokoić ciekawość dzieci i udzielić odpowiedzi na ogrom pytań z tej dziedziny , nauczycielki postanowiły w tym roku szkolnym zgłębić tematykę życia owadów . I tak powstał pomysł nazwania grupy Starszaków „Małymi Entomologami”. W zdobyciu wiedzy o tych ciekawych stworzeniach pomoże Starszakom przystępna literatura i liczne albumy zgromadzone w sali , a także fascynujące filmy i programy edukacyjne wyświetlane na monitorze interaktywnym. Nie zabraknie oczywiście działań twórczych czyli piosenek , wierszy, teatrzyków oraz pląsów tematycznie powiązanych z owadami. Jak na najstarszą grupę przystało – poza zajęciami na terenie przedszkola – tych działań proekologicznych poza placówką będzie tu najwięcej. .Jeżeli wszystko się uda, to w planach są wyjścia do : ZOO, Motylarni, Pasieki w „Parku Księcia Janusza”, obserwacja mrowisk w pobliskich lasach i parkach, warsztaty przyrodnicze we WCIES na Starówce, warsztaty prozdrowotne organizowane przez Sanepid na Żoliborzu i wiele innych.. Dzieci będą też świętować nietypowe dni , jak np. Światowe Dni Pszczół, Motyli, Mrówek, Biedronek czy motylopodobnych Chruścików, Starszaki zrealizują również dwa niezwykle ciekawe – ekologiczne zagadnienia wykorzystując Metodę Projektów Badawczych.

Wspaniałe plany, kreatywne pomysły , mnóstwo dobrych chęci i pełne przekonanie całej naszej przedszkolnej rodzinki o słuszności i wielkim znaczeniu dla nas wszystkich tego proekologicznego przedsięwzięcia pt. „KAŻDY KWIATEK, OWAD , ZWIERZ PRZYJACIELEM NASZYM JEST”. Pozostało nam tylko wytrwać w tym przekonaniu i działać tak skutecznie , by zmienić na lepsze nas dorosłych , nasze przedszkolaki i w rezultacie świat , w którym żyjemy