EKO z Twoją Wolą – 2025/2026

Edukacja środowiskowa – pierwsza w planie,
na cóż bowiem zda się liczenie, czytanie,
gdy życia na Ziemi nie stanie.

~J. Oksiński

KAŻDY KWIATEK, OWAD , ZWIERZ PRZYJACIELEM NASZYM JEST
Czyli jak w naszym przedszkolu – duży i mały , dba o Naturę z wielkim zapałem.

Wstęp:

W jakich dziwnych czasach przyszło nam żyć…Kiedyś edukacja przyrodnicza była jakby ładnym i przyjemnym „dodatkiem do kapelusza”, a przede wszystkim liczyło się kształtowanie umiejętności szkolnych czyli pisania, czytania ,liczenia itd. A od kilku lat hasła: ekologia, ochrona środowiska, ratowanie ginących gatunków zwierząt itp. towarzyszą nam na każdym kroku i brzmią coraz bardziej dramatycznie! Niestety, postęp cywilizacyjny dał się mocno we znaki Naszej Planecie Ziemi i ludzie wreszcie zrozumieli, że muszą diametralnie zmienić swoje podejście do środowiska, by w ogóle przetrwać! I chociaż na naukę nigdy nie jest za późno, to powszechnie wiadomo, że im wcześniej się zacznie tym lepiej! I trzeba sobie jasno powiedzieć, że w sytuacji tak wielkiego zagrożenia życia na Ziemi edukacja ekologiczna dzieci jest po prostu obowiązkiem dorosłych, a szczególnie nauczycieli i rodziców! Jednakże musimy pamiętać o tym, że aby edukować dzieci zmieniając złe nawyki na proekologiczne – sami musimy zacząć od siebie dając dobry przykład.

Nasze przedszkole z pełnym zaangażowaniem i poczuciem odpowiedzialności odpowiada na to wielkie wyzwanie naszych czasów. W końcu nazywamy się „Zaczarowane Ziarenko”, a to do czegoś zobowiązuje. Właściwie od zawsze troszczyliśmy się nie tylko o sprawy ludzkie, ale także o dobro otaczającej przyrody. Bo przecież człowiek jest ściśle związany z naturą – jest jej nieodłącznym elementem. jednak formalnie określiliśmy się jako przedszkole ekologiczne dopiero 4 lata temu. Inspiracją do takiego zdefiniowania się był zainicjowany 5 lat temu przez Władze Oświatowe Dzielnicy Wola program edukacji ekologicznej „Od najmłodszych lat z ekologią za pan brat”. Poza nim każda grupa realizowała także swój autorski program ekologiczny.

Zadbaliśmy również o proekologiczny wystrój pomieszczeń przedszkolnych i nową aranżację ogrodu. Ogrom nabytej przez nas i dzieci wiedzy przyrodniczej i dotyczącej szeroko rozumianej ochrony środowiska przerósł nasze najśmielsze oczekiwania. Zrozumieliśmy, że to się tak nie może skończyć ! Doszliśmy to wniosku, że chcemy być prawdziwie ekologicznym przedszkolem! Obmyśliliśmy, jaką problematyką ekologiczną chcielibyśmy się jeszcze dogłębniej zająć z dziećmi i co chcielibyśmy zmienić, ulepszyć z korzyścią dla środowiska w placówce oraz w jej otoczeniu. Pozostało tylko wymyślenie nazwy dla nowego projektu. Spośród wielu propozycji większością głosów zostało wybrane hasło: „KAŻDY KWIATEK, OWAD, ZWIERZ PRZYJACIELEM NASZYM JEST”.

„Powiedz mi, a zapomnę.
Pokaż – a zapamiętam.
Pozwól mi działać, a zrozumiem”

~Konfucjusz

Założenia koncepcji ekologicznego przedszkola:

Po całym roku intensywnej edukacji przyrodniczej nas dorosłych oraz dzieci i rodziców podczas realizacji programu dzielnicowego i programów własnych, musieliśmy znaleźć zagadnienia, które zainteresują oraz wzbogacą już zdobytą wiedzę wszystkich uczestników tego naszego – nowego ekologicznego przedsięwzięcia. Okazało się, że nasi nauczyciele są nie tylko wspaniałymi fachowcami w zakresie edukacji przedszkolnej, ale dzięki pozazawodowym pasjom również ekspertami w wielu niezwykłych dziedzinach! I tak zrodził się pomysł stworzenia tzw. grup eksperckich. Oznaczało to, iż wszystkie grupy przedszkolne będą oczywiście przez cały rok realizować zagadnienia bliskie sercu każdego Dużego i Małego Ekologa czyli obserwacje zmian zachodzących w przyrodzie, ochrona zwierząt i roślin, dbałość o czyste powietrze i zapobieganie na miarę swoich możliwości degradacji ogólnorozumianego środowiska. Ale poza działaniami ogólnoprzedszkolnymi, każda grupa miała specjalizować się w jakiejś określonej dziedzinie – korzystając z ogromu wiedzy i umiejętności nauczycieli – pasjonatów. Nazwy dla poszczególnych grup doskonale odzwierciedlały obszar, nad którym ze szczególną uwagą pochylały się dzieci wraz ze swoimi nauczycielami.

Grupa 1 czyli Maluchy to byli „Mali Badacze Wody”
Grupa 2 czyli Średniaki to były „Pracowite Pszczółki”
Grupa 3 czyli Starszaki byli „Czarodzieje Drzew”

Cały ówczesny rok szkolny nauczyciele wraz dziećmi i rodzicami z pasją badali dogłębnie powyższe obszary. Nie tylko w naszych głowach i sercach zaszły diametralne zmiany , ale także w naszym przedszkolnym ogrodzie. Założyliśmy hodowlę pszczół murarek, pojawiły się domki dla owadów, nowe- piękne rabaty kwiatowe pełne roślin miododajnych , pojawiła się kolejna – tym razem mała szklarnia na kółkach, oraz urokliwa konstrukcja pełna ziół. Ku wielkiej radości dzieci pewien stary klon stał się domkiem tajemniczych skrzatów, a nowo posadzone drzewka owocowe dają nadzieję na własne zdrowe owoce dla przedszkolaków . Korzystne zmiany wokół nas , a także ogrom wiedzy, umiejętności i wrażeń oraz wielki apetyt na więcej , dał nam impuls do dalszego działania.
W kolejnym roku szkolnym zainteresowania poszczególnych grup przedstawiały się następująco:

GRUPA 1 – TAJEMNICE PODWODNEGO ŚWIATA

GRUPA 2 – TAJEMNICE LASÓW I PARKÓW

GRUPA 3 –„GRAMY W ZIELONE” ogólnopolski projekt ekologiczno-przyrodniczy.

Dwa lata temu grupy pracowały pod nazwami:

GRUPA 1 – EKOLUDKI NA START

GRUPA 2 – EKO DEOTYMKA ZWIEDZA POLSKĘ

GRUPA 3 – MALI ENTOMOLODZY

W zeszłym roku tematyka wyglądała następująco:

GRUPA 1 – PRZYJACIELE DRZEW

GRUPA 2 – JAKIE TAJEMNICE KRYJE LAS I JEGO MIESZKAŃCY?

GRUPA 3 – KULINARNI ODKRYWCY

I tak właśnie już szósty rok – a piąty pod szyldem przedszkola ekologicznego – będziemy zmieniać się na lepsze dla Naszej Planety Ziemi !!! W tym roku szkolnym 2025/2026 poszczególne grupy zamierzają zgłębiać kolejne zagadnienia otaczającej nas Matki Natury. Będą to:

GRUPA 1 – ODKRYWCY DŹWIĘKÓW I KOLORÓW

GRUPA 2 – WĘDROWCY NA ZIELONYCH ŚCIEŻKACH

GRUPA 3 – STRAŻNICY WODY

Cele główne :
• Kształtowanie świadomości ekologicznej dzieci poprzez stosowanie atrakcyjnych dla nich form edukacji.
• Tworzenie trwałych nawyków i zachowań ekologicznego stylu życia w domu, przedszkolu i najbliższym otoczeniu.
• Kształtowanie postawy opiekuńczej wobec przyrody i rozbudzanie poczucia odpowiedzialności za jej stan.

Cele szczegółowe :
• Zdobywanie, pogłębianie i utrwalanie wiedzy na temat środowiska, roślin i zwierząt.
• Zaktywizowanie rodziców do działań na rzecz ochrony środowiska poprzez edukacje dzieci.
• Współpraca z placówkami edukacyjnymi i instytucjami w zakresie promowania edukacji ekologicznej.
• Rozbudzanie u dzieci wiary we własne możliwości skutecznego działania.

Warunki realizacji koncepcji przedszkola ekologicznego :
Aby z pełną odpowiedzialnością i wewnętrznym przekonaniem wszystkich uczestników tego projektu móc nazywać się (zgodnie z jego nazwą) – Prawdziwymi Przyjaciółmi Przyrody, nie wystarczy tylko organizować raz w tygodniu zajęć z edukacji ekologicznej. Trzeba po prostu żyć w zgodzie z przyrodą i każdego dnia swoją postawą potwierdzać, że zasługujemy na miano Prawdziwych Przyjaciół Roślin, Zwierząt i Otaczającego Środowiska Naturalnego ! Oczywiście w grupach będą odbywać się raz w tygodniu zajęcia z edukacji ekologicznej, ale tak naprawdę każdego dnia będziemy „towarzyszyć” Naturze w jej przemianach związanych chociażby z porami roku oraz kształtować i utrwalać w sobie właściwe nawyki proekologiczne.

Formy i metody realizacji koncepcji przedszkola ekologicznego:
Oprócz zajęć organizowanych w poszczególnych grupach , będziemy również zapraszać do przedszkola ekspertów z zewnątrz . Aby uatrakcyjnić proces edukacyjny zamierzamy także organizować rozmaite wyjścia lub wycieczki. Poprzez zwiedzanie, intensywniejsze obcowanie z naturalnym środowiskiem i spotkania z autorytetami w interesujących nas wszystkich dziedzinach, dzieci łatwiej będą przyswajały wiedzę przyrodniczą.

A oto jakie mamy plany na rok szkolny 2025/2026:

• Zgłębiać i utrwalać wiedzę przyrodniczą poprzez metody aktywizujące czyli wielozmysłowe poznawanie, eksperymentowanie, Metodę Projektów Badawczych, aktywne obcowanie z muzyką, sztuką plastyczną i ruchem.

• Wykorzystywać do działań twórczych naturalne materiały przyrodnicze oraz pochodzące z recyklingu.

• Korzystać z nowoczesnych i atrakcyjnych rozwiązań wizualnych i multimedialnych oraz profesjonalnego sprzętu do działań badawczych typu: mikroskop. zestawy laboratoryjne, próbki materiału przyrodniczego itd. Zakupić sprzęt laboratoryjny do zabaw badawczych.

• W ramach zaktywizowania rodziców i włączenia ich w edukację ekologiczną: w każdej z grup przedszkolnych zorganizować po 1 warsztacie dla rodziców z dziećmi w każdym semestrze oraz przynajmniej po 1 konkursie rodzinnym w każdym semestrze ( szczegóły poniżej ) oraz zachęcać rodziców do angażowania się w działania grupowe np. wyszukiwania lub proponowania ciekawych miejsc do odwiedzenia przez dzieci, przy aranżowaniu kącików przyrodniczych, hodowli w salach, gromadzenia kolekcji podczas realizacji Metody Projektów Badawczych itp.

• Zagospodarować w atrakcyjny sposób teren wokół przedszkola, by jeszcze lepiej służył nie tylko rekreacji i edukacji przyrodniczej dzieci, ale ( zgodnie z naszym hasłem ekologicznym) także był przyjazny roślinom, owadom i małym organizmom zwierzęcym. W tym celu chcemy zakupić: sadzonki i nasiona warzyw, kwiatów lub owoców, które każda z grup wykorzysta do założenia swojej własnej hodowli na grządce lub rabatce.

Wiele interesujących działań proekologicznych będziemy organizować tylko na potrzeby zgłębiania tematyki , w której specjalizować się będą poszczególne grupy wiekowe, ale pojawią się też oferty warsztatów lub spotkań skierowane do wszystkich dzieci z naszego przedszkola jak np. Wycieczki do Lasku na Kole z udziałem przedstawiciela Lasów Miejskich – w każdej porze roku czy też tematyczne wyjazdy do Gospodarstw Agroturystycznych.

A oto propozycje spotkań i działań proekologicznych zaplanowanych wyłącznie na potrzeby konkretnych grup wiekowych:

GRUPA 1 „ODKRYWCY DŹWIĘKÓW I KOLORÓW”:

Wycieczka do ZOO.
Rodzinne warsztaty plastyczno-muzyczne „Co tak gra?” – tworzenie instrumentów muzycznych – 1 semestr
Rodzinny konkurs fotograficzny „Ja i kolory jesieni”- 1 semestr
Rodzinne warsztaty świąteczne – „Wielkanocne jajo” 2 semestr
Rodzinny konkurs plastyczny „Malowane palcami”- 2 semestr

Maluszki na pewno nie będą miały czasu na nudę.. Przez cały rok będą odkrywać jak brzmią różne przedmioty i instrumenty np. dzwoneczki, bębenki, grzechotki czy drewniane klocki. Będą porównywać dźwięki ciche i głośne, szybkie i wolne. Spróbują dobierać kolory do usłyszanych dźwięków np. niebieski do cichego brzmienia, a czerwony do mocnego uderzenia. Mali Artyści przeniosą usłyszane dźwięki muzyki na papier lub płótno malując energiczne linie przy wesołych rytmach, a delikatne plamy barwne podczas słuchania spokojnej muzyki. Oglądając swoje piękne dzieła dzieci będą próbowały nazywać ulubione kolory i opowiadać, jakie dźwięki kojarzą im się z tymi kolorami.

GRUPA 2 „WĘDROWCY NA ZIELONYCH ŚCIEŻKACH” :

Rodzinne warsztaty plastyczne: „Leśne pyszności” – 1 semestr
Rodzinny konkurs literacki: „Leśna rymowanka”- 1 semestr
Rodzinne warsztaty malarskie: „Malowanie w plenerze”- 2 semestr
Rodzinny konkurs plastyczny: „Wiosenny las” – 2 semestr

Średniaki będą przez cały rok poznawać różne środowiska przyrodnicze – lasy, parki, ogródki. Nie tylko te blisko przedszkola, ale także planują wybrać się trochę dalej np. do Lasku Bemowo czy Parku Skaryszewskiego. Nawiążą ścisłą współpracę z Lasami Miejskimi oraz Zielenią Miejską , dzięki czemu będą mogli uczestniczyć w całorocznym cyklu zajęć przyrodniczych. Oczywiście będzie wiele działań plastycznych, badawczych. Poznają także wierszyki, piosenki i pląsy związane z tematyką otaczającej zieleni.

GRUPA 3 „STRAŻNICY WODY”:

Rodzinne warsztaty plastyczno – kulinarne : „ Warzywno- owocowe dary Pani Jesieni ” – 1 semestr
Rodzinny konkurs literacki: „Wodna rymowanka ” – 1 semestr
Rodzinne warsztaty plastyczne: „Woda w wielu odsłonach” – 2 semestr
Rodzinny konkurs plastyczny: „Mieszkańcy wody” – 2 semestr

Szeroko rozumiana tematyka wody będzie zajmować zaszczytne – pierwsze miejsce pośród wszystkich poruszanych w najstarszej grupie tematów przez cały rok szkolny. Dzieci wraz z nauczycielkami zamierzają praktycznie zgłębiać tą jakże ważną dla życia wszystkich istot na Ziemi problematykę jaką jest WODA. Zgodnie z zasadą, że najlepiej uczyć się przez doświadczanie i działanie , Starszaki będą dużo badać i obserwować używając sprzętu laboratoryjnego. Jak na najstarszą grupę przystało – poza zajęciami na terenie przedszkola – tych działań proekologicznych poza placówką będzie tu najwięcej. Grupa będzie uczestniczyła w ekologicznych spotkaniach i warsztatach organizowanych przez Miasto Stołeczne w „Pawilonie Edukacyjnym- Kamień”, dzieci poznają Wisłę z bliska płynąc statkiem z przewodnikiem, odwiedzą Filtry Warszawskie, dowiedzą się o znaczeniu wody do produkcji papieru w Manufakturze Papieru w Kobyłce, obejrzą liczne spektakle teatralne dotyczące wody, podczas zajęć w bibliotece wysłuchają opowieści związanych z tematyką wodną, Jeżeli wszystko się uda , czeka grupę także wiele spotkań z Ekspertami. Dzieci będą też świętować nietypowe dni , jak np. Dzień Mycia Rąk, Dzień Rzeki , Dzień Morza, Dzień Ryby, Dzień Śniegu itd. Starszaki zrealizują również dwa niezwykle ciekawe – ekologiczne zagadnienia wykorzystując Metodę Projektów Badawczych. Nie zabraknie oczywiście działań twórczych czyli wytworów plastycznych, piosenek, wierszy, teatrzyków oraz pląsów tematycznie powiązanych z wodą.

Wspaniałe plany, kreatywne pomysły , mnóstwo dobrych chęci i pełne przekonanie całej naszej przedszkolnej rodzinki o słuszności i wielkim znaczeniu dla nas wszystkich tego proekologicznego przedsięwzięcia pt. „KAŻDY KWIATEK, OWAD , ZWIERZ PRZYJACIELEM NASZYM JEST”. Pozostało nam tylko wytrwać w tym przekonaniu i działać tak skutecznie, by zmienić na lepsze nas dorosłych, nasze przedszkolaki i w rezultacie świat, w którym żyjemy